بیان مساله: کلمه مشارکت از حدود دویست سال پیش، برای اولین بار در امور سیاسی اروپا، برای مشارکت مردان در رای دادن و تصمیم سازی مطرح شد. پس از آن، به تدریج استفاده از این کلمه در سایر ابعاد اجتماعی و محیطی اروپا، رواج پیدا کرد. از حدود سال 1370 تا به امروز در کشور ایران، شاهد استفاده روز افزون از این کلمه در ابعاد گوناگون هستیم. بدین ترتیب، عباراتی نظیر مشارکت سیاسی، مشارکت اجتماعی، مشارکت مدنی، مدیریت مشارکتی و منظر مشارکتی در طی چند دهه اخیر رواج یافته اند. علیرغم استفاده فراوان از عبارت منظر مشارکتی در متون تخصصی، مفهوم دقیق این عبارت در هیچ یک مشخص نشده است و نوشتارهای متعدد، معانی متفاوتی برای آن در نظر گرفته اند. هدف: با توجه به این چندگانگی مفهومی عبارت منظر مشارکتی و همچنین به کارگیری عبارات متعدد و مشابه برای این مفاهیم، هدف این نوشتار، بررسی مفهوم طراحی مشارکتی منظر است. روش تحقیق: روش تحقیق به صورت کیفی و تحلیل محتوا است. ابتدا مفهوم واژه " مشارکت " و کلمات مشابه با آن در متون ایرانی بررسی شده است. سپس در خصوص واژه " منظر "، به دیدگاه متخصصان پرداخته شده است. در نهایت، مفاهیم قابل اتخاذ از کلمه " منظر مشارکتی " از دیدگاه نویسندگان داخلی تبیین شده است.همچنین مفهوم عبارت انگلیسی Participation in landscape Design نیز بررسی شده است. نتیجه گیری: در نهایت با بررسی های انجام شده، مفهومی برای طراحی مشارکتی منظر مشخص شد که علاوه بر آنکه ابعاد عینی و ذهنی منظر را در برمی گیرد و همچنین برای بیان این مفهوم، عبارت طراحی مشارکتی منظر به جای سایر عبارات مشابه پیشنهاد شد.

روند نارضایتی شهروندان از مدیریت خدمات شهری بالا، مشارکت شهروندان اندک و نظریه یا مدل متناسب با دیدگاه های شهروندان ذی نفع برای آن ارایه نشده است. هدف این پژوهش داده بنیاد، استخراج مولفه ها و ارایه یک مدل مدیریت مشارکتی خدمات شهری با رویکرد راهبردی توسعه اجتماعی محل های PLSD است. در این پژوهش کیفی داده بنیاد اعضای جامعه هدف با دو روش نمونه گیری هدفمند و نمونه گیری مبتنی بر معیار انتخاب شدند. تعداد اعضای جامعه براساس تکنیک اشباع مشخص شد لیکن بنا به نظر سفارش دهنده طرح پژوهشی تا یکصد نفر افزایش یافت. جامعه هدف سه گروه بودند: سه گروه از شهروندان-هیات علمی دانشگاه ها، ارباب رجوع، کارشناسان و مدیران ذیربط خدمات شهری در شهرداری. هر سه نوع اعتبار توصیفی، تفسیری، نظری و قابلیت اعتماد پژوهش احرازگردید. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه ساخت یافته حاوی 11پرسش بازپاسخ بود که طی سه ماه به صورت حضوری اعضای تیم پژوهش انجام شد. تعدادیکصد وشصت مضمون، استخراج و به سیزده مضمون اصلی تجمیع و تقلیل داده شدند. از تحلیل آنها تعداد هفت یافته به دست امد که مبنای طراحی دو مدل مدیریت مشارکتی خدمات شهری تعیین-تحلیل شدند. دو مدل مکمل، اولی «گروه شهروندی-محور» و دومی براساس رویکرد راهبردی محله-محور PLSD طراحی و ارایه شد.

طراحی مشارکتی به عنوان رویکردی کاربردی در حوزۀ طراحی، همواره با چالش های فراوان درگیر بوده است. به طوری که حجم وسیعی از مطالعات، به معرفی روش های جدید در این زمینه پرداخته اند. اما با وجود این گستردگی در پژوهش ها، نگارندگان در مرور منابع، به پژوهش جامعی که با هدف دسترسی به مجموعه ای یکپارچه از شیوه ها یا اصول انجام گرفته باشد، دست نیافتند. به همین دلیل سوال اصلی این پژوهش، در رابطه با شناسایی اصول اساسی در اجرای یک پروژۀ طراحی مشارکتی و بررسی ارتباط بین این اصول است. این مطالعه با هدف رسیدن به تفسیری جدید و یکپارچه در این زمینه قصد دارد تا با مطالعه ای کیفی به روش فراترکیب، مجموعه ای از اصول کلی برای پیاده سازی رویکرد طراحی مشارکتی ارائه دهد. 8 مقوله ای که با ترکیب و تفسیر یافته های مطالعات منتخب، از طریق سه مرحله کدگذاری شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به عنوان اصول اجرایی بدست آمد، عبارتند از: شفاف سازی مشارکت، توانمندسازی مشارکت کنندگان، بسترسازی مشارکت، متناسب سازی اجزای مشارکت، تحریک مشارکت، عدالت در مشارکت، مدیریت نتایج مشارکت و مشارکت پایدار. در انتها ارتباط مفهومی بین این مقولات بررسی و هشت نوع ارتباط مشخص بین مقوله ها شناسایی شد. همچنین با ارائۀ مثال هایی از پروژه های مشارکتی انجام شده، کاربرد و زمینه های استفاده از هشت مقولۀ پیشنهادی، توضیح داده شد.

در مقاله حاضر روند طراحی مفهومی بوستر جانبی سوخت جامد ارائه می شود. این فرآیند بر اساس طراحی مفهومی موتورهای سوخت جامد و به کمک مطالعه آماری بر روی بوسترهای سوخت جامد موجود در جهان استخراج گردیده است. طراحی مفهومی، به کمک نظریه طراحی مشارکتی که قابلیت تداخل کاربر در تغییر عوامل ورودی را فراهم می آورد انجام شده است. محدودیت های موجود بر روی عوامل موتور در روند طراحی در نظر گرفته شده است و با اطلاعات آماری تطبیق داده می شود. در راستای این طراحی، نرم افزار طراحی موتور سوخت جامد و شبیه سازی پرواز موشک نیز تهیه و بکار گرفته شده است.

افراد و اقشار مختلف در جوامع انسانی نیازمند سرپناهی به نام «مسکن» هستند. فرآیند طراحی این نوع فضاها از راه های مختلفی انجام می شود که امکان بهره گیری از نظر های بهره بردار در طول انجام دادن این فرآیند، همواره مد نظر جامعۀ طراحان بوده است؛ زیرا کاربران در این امر عضوی اثرگذارند. در طی سال های اخیر، رویکرد مشارکتی به عنوان پاسخی مناسب در فرآیند طراحی فضاهای مسکونی، نقش مهمی داشته است. هدف از پژوهش حاضر تبیین و سنجش «کم و کیف مشارکت کاربر در فرآیند طراحی» است؛ از این رو در این مقاله کوشش شده است تا به پرسش هایی چون کاربر در چه موضوعاتی و تا چه میزان می تواند در این فرآیند ورود کند، پاسخ داده شود. در پژوهش حاضر از روش نظریۀ برپایه استفاده شده است. نتایج حاصل شده نشان دهندۀ حدود و نحوۀ مشارکت کاربر در مراحل مختلف فرآیند طراحی در فعالیتی سه مرحله ای و رفت و برگشتی است که در آن سهم کاربر بیشتر در «میزان تأثیرگذاری با اعلام نیازها» و سهم معمار نیز بیشتر در «میزان مشارکت با اعمال ملاحظه های تخصصی» مطرح است. نوآوری پژوهش حاضر حصول مدل و مؤلفه های برآمده با استفاده از نظریۀ برپایه و ارائۀ مدل سه مرحله ای از مشارکت کاربر در فرآیند طراحی است.

زمینه: مدیریت کیفیت جامع رویکردی برای بهبود مستمر کیفیت محصولات از طریق مشارکت سطوح سازمانی است علیرغم اینکه سلوک اخلاق مشارکتی از جمله مهمترین عوامل تاثیرگذار بر مدیریت کیفیت جامع می باشند، متاسفانه در بیشتر ادبیات مدیریت کیفیت جامع این مساله نادیده گرفته می شود. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر بررسی نقش ارزش های اخلاق مشارکتی در بهبود مدیریت کیفیت جامع و از بین بردن شکاف های موجود انتظارات و ادراکات کارکنان و مدیران است. به این منظور از بررسی ادبیات رابطه اخلاقیات و مدیریت کیفیت به طورکلی و رابطه اخلاق مشارکتی و مدیریت کیفیت جامع به طورخاص مشخص شده و مبتنی بر آن مدلی طراحی و مورد آزمون قرار گرفته شده است.روش: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی بوده (232 کارمند) و تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده 145 پرسنل بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده از تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری استفاده گردید.یافته ها: برازش مدل تحقیق که در برگیرنده 9 فرضیه بود مورد تایید قرار گرفت مبتنی بر شاخص ضرایب معناداری مدل مشخص شد که در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی بر بهبود هرسه بعد مدیریت کیفیت جامع اثر مثبت دارد و بهبود این سه بعد نیز بر ایجاد پیامدهای ارزش های ارزش های اخلاق مشارکتی در سازمان اثر مثبت و معناداری دارد.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که ارزش های اساسی مدیریت کیفیت جامع ابتداء می بایست برروی اصول اخلاقی مشارکتی ساخته شوند تا بر اساس آن روش ها و ابزارهای مورد استفاده در اجرای مدیریت کیفیت جامع بهبود یابند و منجر به هماهنگی انتظارات و ادراکات مدیران و کارکنان شوند تا از این طریق شکافهای مساله ساز اخلاقی در سازمان ازبین بروند.

زمینه و هدف: در حال حاضر مشارکت واقعی مشتریان در سود و زیان محصولات و خدمات بانکی در ساختار نظری بانکی کشورمان دیده می شود. اما در عمل این گونه نیست و مشتریان صرفاً خدمات مشارکت در سود را از این شبکه مالی عظیم دریافت می کنند که علت اصلی بروز چنین مشکلی در شبکه بانکی کشورمان، نبود مدل مناسبی از بازاریابی تسهیلات مشارکتی مطابق با احکام شریعت و بانکداری اسلامی است. بنابراین برآن شدیم تا مدل بازاریابی برای آشنایی و آگاهی و جذب تسهیلات مشارکتی در بانکداری کشور و به صورت نمونه در بانک صادرات ایران را طراحی کنیم. روششناسی: جامعه آماری این پژوهش شامل تعدادی از متخصصان (خبرگان) و مجریان بانکداری اسلامی کشور که در امور بازاریابی نیز صاحب نظر هستند، می باشند که با به کارگیری نمونه گیری نظری، نمونه گیری انجام گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، از فرایند سه مرحله ای کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. یافتهها و نتیجهگیری: بر اساس نتایج به دست آمده، بازاریابی تسهیلات مشارکتی سازمانی در قالب دوازده طبقه اصلی، منطبق بر نظریه پردازی داده بنیاد استخراج شد. درون سازمانی، کیفیت خدمات، آمیخته قیمت، آمیخته افراد، آمیخته محصول، آمیخته ترفیع، آمیخته فرآیند، تحقیق و توسعه، عوامل مربوط به مشتریان، نمانام و هم چنین فلسفه بازاریابی به عنوان طبقات اصلی و هم چنین طبقات فرعی استخراج شدند. در بخش کمی پژوهش، مدل به دست آمده از بخش کیفی مورد بررسی و برازش قرار گرفت.

فاصله میان آموزه های آکادمیک در دانشکده های معماری و کار حرفه ای در جامعه موجب شده تا فارغ التحصیلان دانشکده های معماری عملا با روند اشتغال و حل معضلات معماری جامعه بیگانه باشند و این می تواند یکی از دلایل ناکارامدی آموزش طراحی معماری در ایران باشد. یکی از شاخصه های مهم که در دیدگاه های نوین تعلیم و تربیت در دنیا مطرح است آموزش مشارکتی. در این شیوه یادگیرندگان با دغدغه منافع جمعی و حل مسئله بصورت گروهی خو می گیرند. بنابراین پس از فارغ التحصیلی توانایی بالاتری در شناسایی معضلات اجتماع و حل مسائل با همکاری و تعامل سایرین کسب می کنند. این پژوهش باهدف ارائه مدلی برای آموزش طراحی معماری مشارکتی در راستای کاستن ازفاصله میان آموزش آکادمیک وحرفه صورت گرفته است. این پژوهش کیفی و مبتنی بر نظریه علی معلولی و پسااثبات گرایانه است که بطور استقرایی و با گرد آوری منظم و طبقه بندی شده داده های درجه اول صورت گرفته است و بدنبال اکتشاف مسائل پیرامونی آموزش طراحی معماری به شیوه مشارکتیست نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که این مدل ضمن هم افزایی در آموزش موجب کارامدی آموزش طراحی درمیان دانشجویان شده می تواند فاصله میان آموزش آکادمیک و بازار کار را تا حدود زیادی کاهش دهد.

حکمرانی مشارکتی محیط زیست از موارد نوظهور در کشور است که ابعاد و نحوه پیاده سازی آن با رویکرد مشارکت عمومی-اقتصادی می تواند بسیار راهگشا باشد. یکی از جنبه های سیاست های انرژی و زیست محیطی تأثیرگذار بر زندگی مردم، تعهدات بین المللی و نیز بر وجهه بین المللی کشور، تحدید انتشار گازهای گلخانه ای است. سابقه کنوانسیون های بین المللی در حوزه کاهش انتشار نشان از عدم عملکرد مناسب این کنوانسیون ها صرفاً با تکیه بر تعهدات دولت ها دارد. موفق ترین مکانیسم های کاهش انتشار نیز مکانیسم های مشارکتی-اقتصادی است. مشارکت مردم به طور مستقیم در کاهش انتشار بخش خانگی و به صورت غیرمستقیم با فرهنگ سازی شکل گرفته برای افراد و گروه های جامعه در همه ابعاد و نیز مشارکت آنها در کاهش انتشار بخش صنعتی با محرک های مشارکتی-اقتصادی نظیر تجارت انتشار کربن می تواند به بهبود عملکرد سیاست های کاهش انتشار بینجامد. این مقاله مدلی بر مبنای پژوهش های گذشته در حوزه های دیگر برای حکمرانی مشارکتی محیط زیست از طریق ابزار تجارت انتشار و مشخصاً پیشنهاد انتشار اوراق کربن ارائه و بسط داده است. به طوری که ابتدا به بررسی زمینه های مشارکت، محرک ها و مشکلات، نحوه طراحی نهاد تنظیم گر و شرایط رهبری تسهیل گر و سپس به طراحی فرایند مشارکت پرداخته و در پایان نتایج مورد انتظار این مشارکت را بررسی و در قالب مدل پیشنهادی تجمیع کرده است. مدل فوق و ابزار پیشنهادی آن می تواند برای سیاستگذاران حوزه انرژی و محیط زیست در زمینه تصمیم سازی و طراحی برنامه های اجرایی مشارکتی باکیفیت در کشور مثمر ثمر باشد.

استمرار عرضه خدمات برق به عنوان زیرساخت حیاتی جامعه، نیازمند همکاری و مشارکت طرف تقاضاست و مصرف بی رویه آن و عدم تأمین برق، حیات اقتصادی و اجتماعی جامعه را تهدید می کند. با توجه به قرارگیری حکمرانی در مرکز خط مشی های عمومی، مشارکت ذی نفعان تقاضای برق می تواند منافع بسیاری را در کوتاه مدت و بلندمدت عاید کشور کند. هدف از مدیریت تقاضای برق، صرفه جویی در مصرف انرژی و امکان پاسخگویی به نیاز مدیریت شده خدمات برق در کشور است. به همین دلیل هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل حکمرانی مشارکتی برای مدیریت تقاضای برق در ایران است. روش تحقیق به لحاظ ماهیت داده از نوع کیفی و به لحاظ هدف از نوع توسعه ای و کاربردی است.‏ مشارکت کنندگان در پژوهش را 9 نفر از مدیران و خبرگان عرضه و تقاضای برق کشور تشکیل می دهد که به صورت نمونه گیری هدفمند غیراحتمالی انتخاب شدند و حجم انتخاب آنان بر اساس اشباع نظری تعیین شد. گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق و تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز با استفاده از فن تحلیل مضمون از طریق کدگذاری و استخراج شبکه مضامین انجام شد. نتایج به شناسایی شاخص های زمینه سیستم، عوامل مؤثر بر مشارکت، مشارکت، تسهیلگر مشارکت و دستاوردهای مشارکت منجر شد. پیاده سازی مدل تدوین شده در صنعت برق کشور می تواند منافع زیادی از جمله تأمین برق اوج بار، صرفه جویی در هزینه ها، منافع زیست محیطی، صرفه اقتصادی مصرف کنندگان و تعمیم پذیری الگوهای مشارکتی برای حل مسائل عمومی در کشور ایجاد کند.